Hoàng kỳ – Vị thuốc bổ khí, cố biểu, sinh cơ trong Đông y

Hoàng kỳ là một trong những vị thuốc bổ khí hàng đầu trong Đông y, được sử dụng rộng rãi để nâng cao thể trạng, bồi bổ sức khỏe và hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh mãn tính do khí hư. Tên khoa học của cây là Astragalus membranaceus, thuộc họ Đậu.

Theo y học cổ truyền, Hoàng kỳ có vị ngọt, tính ấm, quy vào hai kinh Phế và Tỳ. Tác dụng chủ yếu là bổ khí cố biểu, lợi niệu, bài độc sinh cơ, thăng dương cử hãm. Nghĩa là giúp tăng cường chính khí, bảo vệ cơ thể khỏi tà khí bên ngoài, làm lành vết thương, nâng đỡ các chức năng suy yếu.

Hoàng kỳ đặc biệt tốt cho những người mệt mỏi, đổ mồ hôi nhiều, ăn kém, suy nhược sau ốm, vết thương lâu liền miệng, hoặc sa nội tạng (sa dạ dày, sa trực tràng). Ngoài ra, vị thuốc còn giúp hỗ trợ điều trị tiểu tiện nhiều lần, phù thũng, các chứng viêm mạn tính hoặc hậu sản mất máu.

Một số bài thuốc cổ phương nổi tiếng có sử dụng Hoàng kỳ như:

• Bổ trung ích khí thang – trị sa nội tạng, khí hư mỏi mệt

• Ngọc bình phong tán – tăng sức đề kháng, phòng cảm mạo

• Hoàng kỳ quế chi ngũ vật thang – trị tê bì, đau nhức tay chân

Hoàng kỳ được dùng dưới nhiều dạng: sắc uống, ngâm rượu, hoặc kết hợp trong các bài thuốc bổ. Đặc biệt, nhiều người dùng Hoàng kỳ nấu cùng canh hoặc hầm gà để bồi dưỡng sức khỏe.

Tuy nhiên, do có tính ấm và công năng bổ khí mạnh, Hoàng kỳ không thích hợp với người đang sốt cao, âm hư hỏa vượng, hoặc có biểu thực chưa giải (tức đang nhiễm tà khí bên ngoài mà chưa ra mồ hôi).

Hoàng kỳ là vị thuốc tiêu biểu trong nguyên tắc "bổ khí để phòng bệnh" của Đông y – giúp cơ thể tự nâng cao chính khí, từ đó chống lại bệnh tật một cách tự nhiên và bền vững.